Satınalma sürecinin anlaşılması, süreç takibinin en iyi şekilde yapılması için talep, teklif, tedarik ve sipariş gibi terimlerin kavranması önemlidir.
Satınalma süreci, firmaların/işletmelerin ürün tedarik zincirindeki kilit taşlardan bir tanesidir.
Kurumsal bir firma, uluslarası bir şirket veya kamu kurumlarında sıklıkla karşılaşılan bu departmanı ne kadar iyi tanıyoruz? Tanımaya çalışanlar için hangi satınalma terimleri ile karşılaşmak olasıdır?
Bir "alıcı" ve bir "satıcı"nın olduğunu satın-almanın kendisinden anlaşılabilir. Tedarik etme olarak kurumsal dilde karşılığını bulan bu süreç için terimleri ele almak gerekirse, bir dizi kavramla karşılaşmak mümkün.
-
Satın Alma
Bir ürünün(malın) ya da hizmetin istenilen kalite, zaman, miktar, fiyat ve teslimat kriterleri göz önünde bulundurularak satınalınması (tedarik edilmesi) işlemine satınalma denilmektedir. Tedarikçilerden mümkün olan en düşük ücretle temin edilmesine satın-alma denilmektedir.
-
Cross Docking
Türkçe'deki karşılığı Çarpraz Sevkiyat olan Cross Docking, tedarikçinin siparişi direkt olarak söz konusu malları müşteriye ulaştırması işlemidir. Depo içerisine yerleştirme gibi bir durum yoktur. Flow-Through Distribution olarak da adlandırılmaktadır.
-
Dağıtım Kanalı
Ürünün veya hizmetin kullanılması veya tüketilmesi için bir takım organize olma işlemini konu alan yardımcı organlardır. Bağlantı sağlayıcılar olarak da tanımlanabilir.
-
Değer
Algılanan faydaların fiyata oranlarına "değer" adı verilmektedir.
-
Değer Analizi
Satınalma maliyetlerini azaltmak amacıyla bir ürüne ait kalite ve performans gibi gerekliliklerin sistematik bir şekilde ele alınmasına değer analizi denilmektedir. En düşük maliyeti sağlamak esas alınır.
-
Drop Shipping
Sıfır Stok Modeli olarak da bilinen bu satın-alma terimi, satış sonrası gerçekleştirilen lojistik işlemlerinin doğrudan tedarikçi tarafından yapılmasını konu alır. Maliyet hesaplamalarındaki net kâr da, satış fiyatı - alış fiyatı olarak bulunabilir. Büyük ve tanınmış e-ticaret sitelerinde bunun örneklerini görmek mümkündür.
-
Fiyat
En genel tanımıyla, satınalınan mal veya hizmetin karşılığında ödenen para veya eşdeğer değerlerdir.
-
İskonto
Liste fiyatları veya değerleri üzerinde satıcı tarafından yapılan indirimlere iskonto denilmektedir. Satınalmayı teşvik ettirmek amacıyla gerçekleştirilirler.
-
Hizmet
Somut bir halde bulunmayan veya elle tutulmayan ürünlere, hizmet olarak adlandırılmaktadır. Hastane, banka, turizm veya eğlence sektörü örnek olarak verilebilir.
-
İtiraz - Objection
Satınalma sürecinde bir müşteri adayının satınalma kararı vermeye direnç göstermesidir.
-
Kapatma (Closing)
Satışın gerçekleştiği ve satınalma sürecinin sonuçlandığı andır. Müşteri adayı satınalma kararını vermiştir.
-
Konsinye Mallar
İhraç edilmesine rağmen ithalatçı tarafından, tedarikçiye nihai satış gerçekleşmediği sürece ödeme yapılmayan mallardır. X ürünü tedarikçi tarafından ithal eden kişiye ücretsiz bir şekilde verilir, ithalatçı X ürününü sattıktan sonra tedarikçiye ödeme yapar. Satamadıklarını tekrar tedarikçiye iade eder.
-
Sell Through Rate
Satış oranlarınızı yüzdesel olarak ifade edebileceğiniz bir kavramdır. Tedarikçilerinizden aldığınız ürünleri yüzdesel olarak ne kadar satabildiğinizi göstermektedir. Satış hızınızı saptamak için etkili bir yöntem olsa da, sadece bu oranlara göre hareket etmemek gereklidir. Diğer kriterler de göz önünde bulundurulmalıdır.
-
Sipariş
Bir hizmetin veya ürünün getirilmesini veya gönderilmesini, kısaca tedarik edilmesini isteme işlemidir.
-
Talep
Ürün veya hizmete yönelik, satınalma isteğine talep denilmektedir. Ancak talebin oluşabilmesi içinse satınalma gücünün de yeterli olması gereklidir.
-
Tedarik
Bir mal veya hizmetin kullanılmak/tüketilmek üzere elde edilmesi, sağlanmasıdır.
-
Tedarikçi
Bir mal veya hizmetik kullanılmak/tüketilmek üzere elde edilmesinde rol oynarlar. Temin etme işlemini perakendeciler için sağlarlar. Toptancı firmalar olarak da adlandırılmaktadırlar.
-
Teklif
Satınalma işlemlerine konu olan söz konusu mal veya hizmet için biçilen değeri ifade eder.
-
Teslim
Ürünün son alıcıya dağıtım kanalları vasıtasıyla ulaştırılmasıdır.
-
Ürün
Satınalma işlemlerinde satın alınan mal/hizmet veya fikirlerin sağladığı maddi veya manevi faydaların tümüdür.